ایران پی یو

تشکیل فوم اسپری پلی یورتان با کیفیت بالا نیازمند بهره گیری از عوامل مختلفی از جمله تنظیم دستگاه، انتخاب مواد اولیه مناسب، اجرای صحیح و اصولی کار طبق دستورالعمل شرکت تولید کننده مواد اولیه پلی یورتان و غیره می باشد. عدم برآوردن بخشی از این الزامات منجر به ایجاد ساختار سلولی ضعیف و ناپایداری ابعادی در فوم می گردد که موجب جمع شدگی و ترک خوردن فوم، ایجاد حفره و درز و چسبندگی ضعیف فوم به سطح می گردد.

اجرای فوم پاششی پلی یورتان

یکی از روش های عایق بندی کامل دیواره های سوله و ساختمان ها که محبوبیت فراوانی هم پیدا کرده است استفاده از عایق حرارتی فوم اسپری پلی یورتان است که یک نوع فوم سلول بسته می باشد. اجرای فوم پاششی پلی یورتان توسط نیروی متخصص صورت می گیرد که در حین پاشش، دو ماده شیمیای مایع پلی ال و ایزوسیانات با هم ترکیب شده و بر روی دیوار به سرعت منبسط و خشک می شود. فوم پلی یورتان سلول بسته در زمان پاشش بر روی دیواره بسیار چسبناک است و پس از گذشت چند دقیقه، آنقدر سخت می شود که از عایق پلی استایرن با دانسیته مشابه سطح مقاوم تری ایجاد خواهند کرد. با این حال، در حین تصمیم برای انتخاب عایق حرارتی پلی یورتان ممکن است سوالاتی در ذهن ایجاد شود که در این مقاله قصد داریم به برخی از آنها پاسخ دهیم.

آیا فوم اسپری پلی یورتان بوی خاصی از خود متصاعد می کند؟

برخی از انواع فوم های اسپری پلی یورتان ممکن است تا چند روز پس از اجرا بوی خاصی در محیط ایجاد کنند. این بو معمولا به علت وجود کاتالیست های آمین واکنش نداده ایجاد می شود که بویی شبیه به ماهی می دهد. با این وجود این بو نشانگر خطر خاصی نمی باشد. استفاده از دستگاه های تهویه مطبوع تا چند روز پس از اجرای فوم اسپری پلی یورتان به منظور کاهش این بو توصیه می شود.

در صورت اجرای فوم پاششی پلی یورتان بر روی سطح خیس یا مرطوب چه اتفاقی می افتد؟

وقتی سطح کار خیس و مرطوب است، این رطوبت به عنوان عامل پف زا عمل می کند که با ایزوسیانات واکنش داده و منجر به عدم ترکیب پلی ال و ایزوسیانات در نسبت مورد نیاز شود و در نتیجه فوم نهایی خواص فیزیکی و چسبندگی ضعیفی خواهد داشت. وقتی فوم بر روی یک سطح خیس و مرطوب پاشیده شود، احتمال ایجاد ساختار سلولی ضعیف وجود دارد که به خوبی به دیواره نمی چسبد و و منجر به ایجاد درز و شکاف بین فوم و سطح کار می گردد. به همین دلیل، اندازه گیری دقیق میزان رطوبت سطح کار قبل از پاشش پلی یورتان از اهمیت بالایی برخوردار است. همانطور که در شکل شماره ۱ مشخص است فوم پلی یورتان پاششی بر روی سطحی اسپری شده که در سمت چپ خیس و مرطوب بوده است. فوم در سمت چپ با افزایش حجم ( کاهش دانسیته) روبرو شده و ساختار سلولی نامناسب و چسبندگی ضعیفی داشته است.

شکل ۱- رطوبت بر روی سطح کار پاشش فوم پلی یورتان

چرا گاهی کیفیت فوم به علت عدم ترکیب مناسب دو جزء اولیه پلی یورتان کاهش می یابد؟

اجزای ترکیب فوم پلی یورتان شامل پلی ال و ایزوسیانات باید به نسبت حجمی یک به یک ترکیب شوند. افزایش سهم ایزوسیانات در ترکیب موجب سخت شدن وشکننده شدن فوم می شود در حالیکه بالا بودن نسبت پلی ال موجب نرم شدن فوم می شود و احتمالا بوی شدیدی ایجاد می کند. خارج شدن از نسبت ترکیب یک به یک، احتمالا به خاطر عدم قابلیت دستگاه در حفظ دمای مواد پلی ال و ایزوسیانات در دامنه دمایی توصیه شده توسط تولید کننده مواد اولیه پلی یورتان می باشد باشد و یا مواد در تماس با مواد شیمایی دیگر آلوده شده و یا تاریخ تولید آنها گذشته است. نقص در دستگاه اسپری فوم نیز می تواند موجب عدم ترکیب در این نسبت شود. گاهی یکی از پمپ های انتقال پلی ال یا ایزوسیانات دچار نقص شده و در نتیجه مواد با نسبت مساوی در سر نازل پاشش ترکیب نمی شوند. اگر پمپ، فشار یا گرمای کافی را قبل از رسیدن مواد به نازل اسپری تامین نکند، فوم ممکن است گرما و انرژی کافی برای واکنش دادن کامل را نداشته باشد. همچنین اگر نازل خروجی اسپری در اثر عوامل خارجی گرفته باشد و یا قطر نازل خیلی بزرگ است، اجزاء پلی و ایزو سیانات به خوبی در نازل اسپری با هم ترکیب نمی شوند. همانطور که در شکل ۲ مشخص است، به دلیل عدم ترکیب پلی ال و ایزوسیانات با نسبت مناسب ، لایه تیره قسمت بالایی دارای مقاومت فشاری بالایی است که نشانگر تشکیل فوم با نسبت بالایی از ایزوسیانات می باشد.

شکل ۲- عدم ترکیب پلی ال و ایزوسیانات با نسبت مناسب

دمای سطحی که فوم پلی یورتان بر روی آن پاشیده می شود چه تاثیری بر کیفیت فوم اسپری تشکیل شده خواهد داشت؟

با وجودیکه هر تولید کننده فوم پلی یورتان دمای سطح پاشش پلی یورتان را بر اساس مشخصات مواد خود تعیین می کند، اکثر سیستم های فوم پاششی پلی یورتان بر این که دمای سطح پاشش باید بالای ۱۰ درجه سانتی گراد باشد هم نظرند. البته با افزودن کاتالیست به مواد می توان فوم رای برای استفاده در شرایط دمایی سرد نیز تنطیم نمود. با این حال اسپری نمودن فوم بر روی سطح سرد که دارای دمایی پایین تر از حد مجاز توصیه شده توسط تولید کنندگان است می تواند موجب تشکیل یک لایه لاکی شکل با دانسیته بالا بر روی سطح پاشش کاری گردد که موجب کاهش کیفیت چسبندگی فوم گردد. در برخی موارد، فوم ممکن است به خاطر اختلاف دمای بین دو سطح کاملا از سطح جدا شود. همانطور که در شکل ۳ می بینید، حفره های بزرگ و نواحی ورقه ورقه شده در این نمونه نشان دهنده اسپری فوم با دانسیته پایین بر روی یک سطح سرد می باشد.

شکل ۳- اسپری فوم با دانسیته پایین بر روی یک سطح سرد

گرمای حاصل از واکنش فوم پلی اسپری پلی یورتان چگونه موجب آسیب رساندن به فوم می شود؟

در حین تشکیل فوم اسپری پلی یورتان مقداری گرما تولید می شود که در صورت عدم توجه به توصیه های تولید کننده فوم پلی یورتان، گرمای اضافی ممکن است در داخل فوم حبش شده و فرصت کافی برای خروج از فوم را نداشته باشد. این گرما می تواند منجر به تشکیل فوم با کیفیت نا مطلوب شود که عملکرد کافی در مقاومت از عبور انرژی گرمایی را نداشته باشد. مجری فوم های پاششی پلی یورتانمی بایست همیشه از دستورالعمل های ارائه شده توسط تولید کنندگان مواد اولیه پلی یورتان پیروی کنند تا میزان ضخامت فوم و فاصله زمانی بین دو پاشش به منظور اجتناب از تخریب فوم در اثر گرمای حاصل از واکنش به درستی انتخاب شود. البته مقدار مشخصی گرما همواره برای تکمیل عمل پخت فوم پلی یورتان لازم است، اما گرمای اضافی ممکن است منجر به ترک خوردن و جمع شدن فوم گردد. بوی شدید عجیبی که پس از اسپری فوم احساس می شود نتیجه تاثیر این گرما بر فوم می باشد. همانطور که از شکل ۴ مشخص است، گرمای بیش از حد حاصل از واکنش فوم پلی یورتان حتی می تواند موجب سوخته شدن فوم پلی یورتان گردد. گرمای اضافی همچنین می تواند موجب ایجاد سوراخ و تغییر رنگ در فوم سلول بسته شود ( شکل ۵).

سوخته شدن فوم در اثر گرمای بیش از حد حاصل از واکنش فوم پلی یورتان

شکل ۴-سوخته شدن فوم در اثر گرمای بیش از حد واکنش فوم

شکل 5- ایجاد سوراخ و تغییر رنگ در فوم به علت گرمای زیادی واکنش

شکل ۵- ایجاد سوراخ و تغییر رنگ به علت گرمای زیادی واکنش

چه چیزی موجب لایه لایه شدن و عدم چسبندگی فوم پاششی پلی یورتان به سطح کار می شود؟

همانند اکثر رنگ های پوششی، فوم اسپری پلی یورتان باید بر روی هر نوع سطح مصالحی که تمیز، خشک و عاری از روغن و گریس باشد بچسبد. اگر سطح کار عاری از رطوبت، گرد و خاک، روغن باشد و طبق اصول آموزش داده شدن توسط تولید کننده مواد پلی یورتان استفاده گردد، اصولا مشکلی با چسبندگی فوم به سطح کار نباید بوجود آید. به منظور اطمینان از چسبندگی فوم به سطح، نمونه کوچکی از فوم را توسط برش بردارید و اگر کندن نمونه سخت است و مقداری فوم روی سطح باقی می ماند نشان دهنده عدم مشکل چسبندگی است. در صورتی که جدایش فوم از سطح نیازمند وارد کردن نیرو دارد اما هیچ اثری از فوم بر روی سطح بر جا نمی گذارد و سطح کار کاملا تمیز است، به این نوع اصطلاحا چسبندگی مکانیکی گویند. اما در صورتی که فوم به راحتی از سطح جدا شود، نشان دهنده این است که چسبندگی فوم به سطح ضعیف بوده است.

آیا فوم اسپری پلی یورتان می تواند جمع (شرینک) شود؟

در صورت اجرای غیر اصولی فوم اسپری پلی یورتان، احتمال جمع شدن ( شرینک کردن) فوم و جدا شدن از سطح کار وجود دارد. بروز اشکال در تنظیمات دستگاه اسپری فوم و پاشش بیش از حد فوم (خارج از ضخامت توصیه شده) نیز می تواند موجب شرینک کردن فوم شود. ترک و شکاف های ایجاد شده پس از جمع شدن فوم می تواند عملکرد فوم پلی یورتان در ممانعت از عبور هوا . همانطور که از شکل ۶ و ۷ و ۸ دیده می شود، ترک خوردگی، وجود درز و حفره در فوم های سلول بسته نشانگر ترکیب نامناسب مواد یا ضخامت بیش از حد در اثر پاشش پیوسته فوم بر روی دیوار یا سقف، بدون دادن فرصت لازم برای خروج گرمای واکنش باشد.

شکل 6- جمع شدگی (شرینک) و جدا شدن فوم از سطح به دلیل گرمای زیاد حاصل از واکنش

شکل ۶- جمع شدگی فوم از سطح به دلیل گرمای واکنش

شکل 7 -ترک خوردگی، وجود درز و حفره در فوم پلی یورتان به علت پاشش در ضخامت فراتر از حد مجاز

شکل ۷ -ترک خوردگی فوم پلی یورتان به علت ضخامت بالای فوم

نتیجه گیری

به طور کلی، تشکیل فوم اسپری پلی یورتان با کیفیت بالا نیازمند بهره گیری از عوامل مختلفی از جمله تنظیم دستگاه، انتخاب مواد اولیه مناسب، اجرای صحیح و اصولی کار طبق دستورالعمل شرکت تولید کننده مواد اولیه پلی یورتان و غیره می باشد. عدم برآوردن بخشی از این الزامات منجر به ایجاد ساختار سلولی ضعیف و ناپایداری ابعادی در فوم می گردد که موجب جمع شدگی و ترک خوردن فوم، ایجاد حفره و درز و چسبندگی ضعیف فوم به سطح می گردد.

دیدگاه ها (۱)

محسن

باعرض سلام خدمت استاد گرامی یک سوال داشتم من نزدیک دو سال ابر قالبی میزدم و ابر بسیار خوب با ارتفاع بلوک خوب میدم ولی یک مدت نزدم بعد از یه مدت هر کاری میکنم دیگه اون ابر نمیشه و به طور کلی خراب میشه مواد را با کاتالیست ها را هم عوض کردم فایده نداره به نظر خودم دور همزن کم شده . نمیدونم !ممنون میشم کمک کنید

۶ فروردین ۱۳۹۸

فرم ارسال نظر