فیلرها یا همان مواد پرکننده با اهداف مختلف در فوم های پلی یورتان به کار گرفته می شوند. از این جمله می توان کاهش هزینه ها، افزایش وزن محصول و بهبود برخی از خواص را به عنوان اهداف اصلی استفاده از فیلر در فوم پلی یورتان نام برد.
فیلرها از نظر شکل ظاهری در سه گروه فیلرهای ذره ای، فیلرهای الیافی و فیلرهای پرکی دسته بندی می شوند. در ادامه به معرفی هر یک از دسته بندی فیلرها پرداخته و از هرکدام مثال هایی ذکر می کنیم.
فیلرهای ذره ای
فیلرهای ذره ای مورد استفاده در فوم های پلی یورتان، عموما موجب افزایش وزن مخصوص فوم پلی یورتان و کاهش خاصیت شعله‌پذیری، افزایش سختی و جذب انرژی مکانیکی بیشتر در محصول نهایی می گردند. به عنوان مثال؛ فیلر ذره ای کربنات کلسیم که اغلب در فوم‌های بلوکی پلی یورتان استفاده می گردد، موجب افزایش خاصیت جذب صدا در محصولات فوم پلی یورتان می شود. سولفات باریم هم خاصیتی مشابه را پدید می آورد.
استفاده از فیلر در فوم پلی یورتان گاهی به منظور کاهش خاصیت آتش‌گیری در فوم می باشد. در این رابطه می توان از فیلرهای ذره ای پایه اکسید فلزی مانند فیلرهای هیدراکسید آلومنیوم برای کاهش خاصیت آتش‌گیری فوم های پلی یورتان انعطاف‌پذیر نام برد. همچنین از سایر فیلرهای ذره ای مورد استفاده در صنایع فوم پلی یورتان می توان به سیلیکای ماسه ای، دوده فعال شده، سیلیکای کلوئیدی و میکرو حباب های شیشه ای اشاره کرد که هر یک کاربرد خاص خود را دارند.
فیلرهای الیافی (فیبری)
فیلرهای الیافی مورد استفاده در فوم پلی یورتان انواع بسیار مختلفی از جمله الیاف طبیعی یا مصنوعی و الیاف پایه آلی یا پایه معدنی دارند. فیلرهای الیافی جهت افزایش خواص مدول کشسانی و الاستیکی فوم های پلی یورتان کاربرد دارند. همانند استفاده از فیلرهای الیافی در صنایع کامپوزیت، قابلیت های مختلف این فیلرها مانند نسبت سختی به وزن و قابلیت تقویتی آن ها با اندازه‌گیری نسبت طول به قطر (L/D) این نوع فیلرها سنجیده می شود. از جمله انواع فیلرهای الیافی می توان به الیاف شیشه ای، الیاف آرامید، الیاف کربن، الیاف پلی استر- پلی آمید و بسیاری دیگر را نام برد.
فیلرهای پرکی
فیلرهای پرکی عمدتا شامل پرک های میکا، تالک و شیشه می باشند. این نوع فیلر ها نیز به منظور افزایش خواص تقویتی فوم پلی یورتان و بهبود خواص سطحی آن مورد استفاده قرار می گیرند. از جمله سایر فیلرهای پرکی می توان به کاُولین و پرک آلومینیم نیز اشاره کرد.
عوارض استفاده از فیلر در فوم پلی یورتان
در کنار تمام مزایایی که در استفاده از فیلر در فوم پلی یورتان ذکر کردیم، کاربرد فیلر می تواند عوارضی مانند کاهش خواص فشاری و کششی، شکست زودتر فوم در اثر اعمال تنش، عمر و دوام کمتر فوم پلی یورتان، افزایش غلظت پلی ال، استهلاک و خوردگی ماشین آلات تولید فوم پلی یورتان، گرفتگی فیلتر ها، خوشه ای شدن فیلرها درون فوم پلی یورتان و بهم خوردن نسبت تزریق و . . . را به دنبال داشته باشند.
مزایا و معایب استفاده از فیلر در فوم پلی یورتان لزوم دقت و سنجش تمام هزینه و فایده های احتمالی، قبل از استفاده را بیش از پیش یادآوری و مهم می سازد.